Dla pracujących z niepełnosprawnymi
Zamieszczone poniżej informacje stanowią wsparcie w podnoszeniu świadomości nauczycieli akademickich dot. pracy ze studentami niepełnosprawnymi.
ebook
Materiały pomocnicze:
- niepełnosprawność wzrokowa (link zewnętrzny)
- niepełnosprawność słuchowa (link zewnętrzny)
- niepełnosprawność ruchowa (link zewnętrzny)
- zaburzenia psychiczne (link zewnętrzny)
- nne niepełnosprawności (link zewnętrzny)
Polecamy również portal DARe-learnig (link zewnętrzny) gdzie można znaleźć profesjonalne materiały na temat niepełnosprawności.
Zachęcamy też do zapoznania się z wydawnictwem projektu DARe-Learning – „Wiadomości o Równości” (link zewnętrzny)
Jednym z obowiązków uczelni w Polsce, regulowanych ustawą Prawo o Szkolnictwie Wyższym i Nauce (ustawa z dn. 20 lipca 2018 r.) jest stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych. Mazowiecka Uczelni Publiczna w Płocku posiada rozwiązania w tym zakresie, które znalazły odzwierciedlenie w zapisach Regulamin dostosowania procesu kształcenia i badań naukowych do potrzeb studentów z niepełnosprawnościami lub ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku.
Wsparcie edukacyjne to działania ukierunkowane na dostosowanie sposobu organizacji i właściwej realizacji procesu dydaktycznego studentów ze względu na ich stan zdrowia przy jednoczesnym utrzymaniu obowiązujących standardów kształcenia. Wsparcie to, bezpośrednio w procesie dydaktycznym, angażuje trzy podmioty:
- studenta, który ponosi odpowiedzialność za decyzje dotyczące studiów, w tym udziału w procesie wsparcia edukacyjnego,
- Koordynator ds. dostępności i osób niepełnosprawnych (Dział Spraw Studenckich i Dydaktyki) – jednostkę doradczą w zakresie dostosowania procesu edukacyjnego do indywidualnych potrzeb studenta uwarunkowanych jego stanem zdrowia,
- nauczyciela akademickiego posiadającego kompetencje merytoryczne z danej dziedziny wiedzy, które w połączeniu ze znajomością standardów kształcenia umożliwiają wspólne opracowanie racjonalnych adaptacji studiów i ich praktyczną realizację.
Zakres adaptacji procesu dydaktycznego danego studenta ustala się na podstawie poniższych zasad:
Zasada 1. Indywidualizacja – adaptacje procesu studiowania osoby niepełnosprawnej zawsze przygotowywane są w odpowiedzi na jej indywidualne potrzeby edukacyjne wynikające ze specyfiki stanu zdrowia w danym momencie oraz specyfiki danego kursu, w tym warunków, w jakich się on odbywa.
Zasada 2. Podmiotowość – uwzględnianie autonomii osoby niepełnosprawnej i jej prawa do decydowania o sobie.
Zasada 3. Rozwijanie potencjału osoby niepełnosprawnej w związku ze studiowanym przez nią kierunkiem studiów. Oznacza ono dobór takich adaptacji, które pozwalałyby studentowi/studentce nabywać wiedzę i rozwijać praktyczne umiejętności.
Zasada 4. Racjonalność dostosowania – proponowania adaptacji racjonalnych ekonomicznie, skutecznie wyrównujących szanse osoby niepełnosprawnej oraz gwarantujących zachowanie standardu akademickiego.
Zasada 5. Utrzymanie standardu akademickiego – przygotowanie adaptacji studiów przy jednoczesnym utrzymaniu kryteriów merytorycznych obowiązujących wszystkich studentów danego kierunku/specjalności.
Zasada 6. Adaptacje najbliższe standardowemu przebiegowi zajęć – takie, które nie mają charakteru przywilejów dla osoby niepełnosprawnej, ale w sposób racjonalny wyrównują jej szanse w dostępie do oferty kształcenia uznanej za optymalną na danym kierunku.
Zasada 7. Równe prawa i obowiązki – dbałość nie tylko o realizowanie równych praw dla osób niepełnosprawnych, ale również (dzięki zapewnieniu tych praw) egzekwowanie wypełniania obowiązków studenckich na takim samym poziomie jak w przypadku studentów bez niepełnosprawności.
(Źródło: M. Perdeus-Białek, D. Nowak-Adamczyk, Równe traktowanie na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przewodnik po zasadach wsparcia edukacyjnego dla studentów i doktorantów, Kraków 2013, s.10.)